Shkruan: Astrit Gashi
Ka mëngjese kur njeriu s’ka nevojë për lajme por ka nevojë për fjalë. Të vërteta. Të qeta. Të prekshme. Sot në Suedi, u ula në një stol. E mora gazetën “Jönköpings-Posten” dhe kafja e mëngjesit mori shijen që kam kërkuar gjithmonë, shijen e vëmendjes, të kujdesit, të njerëzores. Gazeta nuk ishte thjesht një koleksion lajmesh. Ishte një kujtesë që shoqëria nuk ka harruar të kujdeset për mëngjesin e qytetarit, për shikimin e plakut, për gishtat që ende e duan letrën.
Në atë stol, ndjeva çfarë do të thotë respekt. Sepse gazeta e shtypur nuk është luks. Është kujdes i përditshëm. Është dinjitet i printuar. Është një dorë që të thotë: “je ende pjesë e kësaj bote”.
Dhe pastaj mendja të shkon në Kosovë.
Në vendin tim.
Ku nuk ka më asnjë gazetë të përditshme të shtypur. As edhe një.
As edhe një faqe për plakun që del çdo mëngjes me shpresën se do të lexojë diçka që nuk fshihet me një klikim.
As edhe një kujdes për ata që nuk kuptojnë aplikacionet, por kanë kuptuar jetën.
As edhe një shenjë që ky shtet e njeh ndjenjën e borxhit ndaj brezit që e solli këtu.
A nuk është kjo një shenjë turpi kombëtar?
Një vend që ndërton çdo ditë kafene të reja, por asnjëherë nuk e mendon që në ato tavolina të ketë edhe një gazetë.
Çdo mëngjes ulen mijëra njerëz me filxhan në dorë, por nuk kanë asgjë për të lexuar.
Jo se s’ka lajme. Jo se s’ka histori. Por sepse askush nuk kujtohet.
As shteti. As institucionet. As bizneset. As mediat.
Kjo nuk është më çështje teknologjie. Kjo është një humbje kolektive e shpirtit qytetar. Në Suedi, gazetat ndahen në mëngjes si buka. Në Kosovë, heshtja shtypet gjithçka përveç gazetave.
A thua është shumë të shtypet një gazetë e vetme për të moshuarit tanë?
A thua është shumë që në çdo komunë të ketë një gazetë lokale, me pak fjalë, por me shumë shpirt? A thua është shumë të investohet në një fjalë që nuk zhduket, por mbetet në dorën e atij që nuk ka më as celular, as aplikacion, por ka histori?
Në Kosovë, kemi ndërtesa të mëdha. Deklarata të mëdha. Konferenca pa fund.
Por nuk kemi asnjë faqe që të thuhet: “Faleminderit për gjithçka që keni bërë”.
Një vend që nuk i jep të moshuarve gazetën e mëngjesit, nuk është thjesht i varfër në kulturë. Dhe një është e vertete së një gazetë e thjeshtë mund ta përfaqësojë më mirë se një qeveri e tërë.