“Sipërmarrësit shqiptarë në Zvicër, përveç që bashkojnë kultura të ndryshme, ata gjithashtu kanë dëshmuar të jenë të adaptueshëm dhe novatorë – cilësi që mund t’i duhen çdo vendi”
Gjithmonë ka pasur kriza, por ne njerëzit kemi nevoja dhe kompanitë ekzistojnë për t’i përmbushur ato. Biznesi dhe sipërmarrësia nuk janë qëllime në vetvete, ato do të ekzistojnë gjithmonë sepse lindin natyrshëm, thotë Nadine Juergensen, sipërmarrëse. Nuk bën të ndodhë që bizneset fillestare të udhëhequra nga femrat të marrin shumë më pak kapital sipërmarrës, veçanërisht nga shteti. Kushtetuta kërkon trajtim të barabartë të gjinive, gjë që është ende shumë larg në ekosistemin fillestar zviceran”, shton ajo.
Albinfo.ch: A ia dalin gratë më mirë në krizë sepse janë më empatike?
NJ: Empatia, njohja e natyrës njerëzore dhe aftësia për të komunikuar mbi baza të barabarta, janë karakteristika që lidhen më shumë me gratë. Ata që e jetojnë (krizën) padyshim kanë një avantazh në krizë sepse janë më afër ekipit të tyre, mund ta përballojnë më mirë presionin së bashku dhe afrohen më shumë së bashku. Por jam e sigurt që edhe meshkujt duhet t’i kenë këto cilësi që të mund të përballojnë më mirë krizat.
Albinfo.ch: A ia vlen të jesh sipërmarrës në kohë krize?
NJ: Po, sigurisht, veçanërisht në kohë të këqija keni nevojë për njerëz që kanë synime dhe mund të motivojnë të tjerët. Zvicra mbështetet nga KMU-të (Ndërmarrjet e Vogla dhe të Mesme) e forta, kështu që heqja dorë nuk është thjesht një opsion.
Albinfo.ch: Ju – si sipërmarrëse në kohë krize – keni dëshira dhe kërkesa për politikën?
NJ: Kam shumë dëshira dhe kërkesa për politikanët, jo vetëm në kohë krize! (😜 buzëqesh). Por sigurisht që do të kishte shumë kuptim nëse buxhetimi gjinor do të futej gjithashtu në fondin federal të inovacionit – nuk bën të ndodhë që bizneset fillestare të udhëhequra nga femrat të marrin shumë më pak kapital sipërmarrës, veçanërisht nga shteti. Kushtetuta kërkon trajtim të barabartë të gjinive, gjë që është ende shumë larg në ekosistemin fillestar zviceran.
Albinfo.ch: A e ndihmon apo e dëmton kriza barazinë e grave në botën e biznesit?
NJ: Fatkeqësisht, krizat janë shpesh një pengesë për kauzat e grave. Ju e patë atë gjatë pandemisë së koronës: një reagim total global. Pjesëmarrja (e grave) në tregun e punës në SHBA ka rënë përsëri në nivelet e viteve 1980, me shumë gra që kanë lënë punën e tyre kur u mbyllën shkollat sepse ato ende fitojnë më pak. Por kriza klimatike dhe lufta në Ukrainë kanë gjithashtu një ndikim: OKB-ja ka llogaritur se do të duhen edhe 300 vite të tjera para se të arrihet barazia në botë. Fatkeqësisht, mungesa e arsimit dhe pjesëmarrja ekonomike shkojnë paralelisht me varfërinë.
Albinfo.ch: Komuniteti zvicerano-shqiptar është shumë sipërmarrës. Çfarë cilësish mund të sjellë ai në ekonominë zvicerane?
NJ: Jam e lumtur që komuniteti zvicerano-shqiptar tregon një frymë të tillë sipërmarrëse! Jo vetëm që këta sipërmarrës bashkojnë kultura të ndryshme, ata gjithashtu kanë dëshmuar të jenë të adaptueshëm dhe novatorë – cilësi që mund t’i duhen çdo vendi.
Albinfo.ch: Ju vetë jeni sipërmarrëse financiare. Sa keni ndryshuar si sipërmarrëse në dy-tre vitet e fundit? Çfarë mësuat gjatë krizës?
NJ: Po, si bashkëthemelues/e të elleXX ne kemi mësuar diçka të re çdo ditë gjatë viteve të fundit. Ne bëjmë çdo ditë gjëra që nuk i kemi bërë kurrë më parë. Kjo është tepër pasuruese, e larmishme dhe shumë intensive. Por sigurisht që ka edhe ditë kur pyesim veten: Dhe tani çfarë më tutje? Çfarë do të bëjmë tani? Unë vetë kam mësuar të përballoj presionin e madh, por jam shumë e lumtur që jemi një ekip i fortë themeluesish dhe që mbështesim njëri-tjetrin. Përveç kësaj, punonjësit tanë janë thjesht të shkëlqyeshëm. Të gjithë bashkohemi në një pikë. Gjithmonë ka një rrugëdalje, madje edhe nga një qorrsokak i supozuar – shpesh ne thjesht nuk e dimë ende atë. Dhe kështu unë e nis çdo ditë me besimin se zgjidhja më e mirë nuk ka ardhur ende.
Albinfo.ch: Si i shihni perspektivat e ardhshme të sektorit financiar?
NJ: Është si letra higjienike, të duhet gjithmonë. Ndoshta jo gjithmonë super e butë me 5 shtresa, por e kuptoni atë që dua të them (buzëqesh). Ne kemi nevojë për para për jetën tonë, ëndrrat tona – asgjë më e mirë nuk është shpikur ende, në çfarëdo forme. Mund ta imagjinoj mirë që në të ardhmen do të kemi një sistem krejtësisht të ri për shkak të mundësive teknologjike. Por vetë industria financiare do të vazhdojë të ekzistojë. Investimet, kreditë, transaksionet e pagesave, hipotekat, etj., këto transaksione janë një nevojë themelore.
Albinfo.ch: Po ajo e ndërmarrësisë?
NJ: Gjithmonë ka pasur kriza, por ne njerëzit kemi nevoja dhe kompanitë ekzistojnë për t’i përmbushur ato. Biznesi dhe sipërmarrësia nuk janë qëllime në vetvete, ato do të ekzistojnë gjithmonë sepse lindin natyrshëm. Ke diçka që më duhet – do të të jap diçka në këmbim. Ekonomia dhe sipërmarrja tashmë po zhvillohen në një shkallë të vogël. ciklet e biznesit. Gjithmonë ka pasur kriza, etj., dhe këto janë sigurisht goditje të mëdha për kompanitë, por kur krizat mbarojnë, përsëri lindin mundësi të reja.
Albinfo.ch: Po për ekonominë zvicerane në tërësi?
NJ: Zvicra ka një popullatë shumë të arsimuar, një etikë të lartë pune, forcë të madhe inovative dhe shumë kapital – por sigurisht shoh gjithashtu se së shpejti do të përballemi me një mungesë të madhe të punëtorëve të kualifikuar. Do të ishte shumë inteligjente nëse vendi ynë më në fund do të vendoste të përmirësonte kushtet kornizë për pajtimin e punës dhe jetës familjare, sepse gratë kanë një potencial shumë të madh, të pashfrytëzuar. Kompanitë gjithashtu duhet t’i përshtaten etikës së punës së brezave të rinj dhe familjeve si dhe të bëjnë përshtatjen sa i përket punës me kohë të pjesshme, dhe unë shoh se kjo nuk është e lehtë për të gjithë. Si një lokacion biznesi, Zvicra është gjithashtu e integruar globalisht dhe për këtë arsye e ardhmja e afërt nuk është sigurisht aspak rozë për momentin – edhe kur mendoj për ndryshimet klimatike dhe efektet. Por jam e bindur se ne mund ta menaxhojmë ndryshimin në terma afatgjatë.
Albinfo.ch: Cilat janë qëllimet tuaja personale në biznes?
NJ: Tani për tani jemi në procesin e sigurimit të fondeve për raundin tonë fillestar. Megjithatë, kapitalistët e sipërmarrjes (Ventur Capitalists) janë aktualisht shumë të kujdesshëm, prandaj është më e vështirë se në vitin e kaluar për të marrë në bord një partner strategjik i cili do të vazhdojë të rritet me ne në vitet në vijim. Por ne do ta bëjmë edhe këtë. Do të shohim se çfarë do të vijë më pas – gjithmonë mendoj për synimet e etapave. Rruga është qëllimi, gjithsesi. Të shijojmë udhëtimin. Ne arritëm të ndërtonim komunitetin më të madh të financave të femrave zvicerane brenda vetëm disa muajve. Ne mund të jemi krenarë për këtë. Dhe nëse na lejohet të ëndërrojmë, jemi të sigurt se një ditë do të jemi platforma më e madhe financiare për gratë në Evropë.
Më 26 nëntor çmimi Swissalbs 2022 në Cyrih
Më 26 nëntor 2022, #swissalbs, organizata ombrellë për komunitetin zvicerano-shqiptar, do të akordojë për herë të dytë në Cyrih çmimin swissalbs për Sipërmarrësin e Vitit.
Në juri bëjnë pjesë Këshilltari Kombëtar i FDP-së Andri Silberschmidt, Vllaznim Xhiha, Nadine Jürgensen, Roland Brack dhe Jeton Tola.
Në emër të #swissalbs, Michel Pernet ka zhvilluar nga një intervistë me anëtarët e jurisë mbi situatën aktuale ekonomike dhe mbi jetën e tyre sipërmarrëse.