Nijazi Halili
Në literaturën politike dhe etike, prioriteti i interesit kombëtar ndaj interesit personal konsiderohet themel i funksionimit të çdo shteti të përgjegjshëm dhe i çdo shoqërie demokratike. Parimi i të mirës së përbashkët, si bazë e etikës politike, kërkon që vendimmarrësit, intelektualët dhe figurat publike të veprojnë në përputhje me përgjegjësinë historike dhe kolektive ndaj kombit.
Fatkeqësisht, realiteti shqiptar po përballet me një fenomen alarmues: mbivendosjen sistematike të interesave personale, grupore dhe klanore mbi interesat kombëtare. Kjo nuk është thjesht një devijim momental, por një simptomë e thellë e erosionit të normave etike, moralit politik dhe koherencës intelektuale.
Individë me tituj të lartë akademikë, me përvojë politike dhe me një histori të gjatë angazhimi publik, po dëshmojnë një sjellje konformiste dhe oportuniste, ku interesi vetjak bëhet busulla e vetme orientuese. Kalimi nga një pozicion politik në tjetrin, pa reflektim ideologjik dhe pa ndjeshmëri ndaj pasojave kombëtare, tregon jo pjekuri politike, por një krizë të thellë të etikës personale dhe publike.
Pasojat shoqërore dhe institucionale
Ky fenomen shkatërron besimin qytetar në institucionet, relativizon konceptin e përgjegjësisë politike dhe krijon një kulturë të pragmatizmit të shfrenuar, ku gjithçka blihet e shitet, përfshirë edhe interesin kombëtar. Në këtë klimë, vlerat kombëtare nuk mbrohen më si parime të patjetërsueshme, por përdoren si mjete retorike për të arritur qëllime personale.
Nevoja për rikthimin e etikës publike
Në një moment të tillë, kërkohet një rikthim urgjent i etikës publike dhe i përgjegjësisë morale në proceset politike dhe akademike. Nuk mund të ketë zhvillim demokratik dhe progres kombëtar, nëse individët me ndikim publik vazhdojnë të veprojnë në funksion të interesave personale, duke shkelur mbi parimet dhe aspiratat e të gjithë shoqërisë.
Historia gjykon me rreptësi ata që, për përfitime të vogla, kanë sakrifikuar interesat madhore të kombit të tyre. Ky mësim duhet të mbetet i freskët në kujtesën e çdo intelektuali dhe politikani që pretendon të jetë në shërbim të popullit dhe të atdheut.