Njerëzit imponues nuk lindin, ata bëhen. Nuk ka asnjë gjen apo tregues biologjik, fiziologjik që e shtyn dikë të bëhet shef. Kjo tendencë apo kjo nevojë për të kontrolluar njerëzit e tjerë transmetohet qartë përmes kulturës. Fillimisht vjen nga rrethina e tyre e përgjithshme dhe më pas nga familja.
Pse disa njerëz imponohen?
Ajo që i bën këta njerëz të bëhen imponues është, nga njëra anë, një sistem vlerash dhe nga ana tjetër, një kombinim i veçorive të personalitetit të tyre. Personi shef nuk mendon se ka ndonjë problem. Në fakt ata zakonisht mendojnë se veprimet e tyre janë të lavdërueshme. Edhe konfliktet e tyre psikologjike riafirmojnë mendimin e tyre.
Karakteristikat e njerëzve imponues
Njerëzit imponues nuk janë gjithmonë imponues në të njëjtën shkallë. Disa njerëz janë më shumë dhe disa njerëz më pak. Kjo varion nga njerëzit që priren të jenë kontrollues deri tek ata që janë sinqerisht sadist. Sigurisht që po flasim për sadizëm në kuptimin e përgjithshëm, jo për atë seksual.
Por të gjithë njerëzit imponues kanë disa karakteristika të përbashkëta , edhe nëse nivelet janë të ndryshme. Këto janë kryesoret:
Ata janë agresivë. Këta lloj njerëzish mendojnë se mund t’i zgjidhin problemet përmes dhunës fizike ose simbolike.
Ata janë dogmatikë. Në asnjë rrethanë ata nuk janë të gatshëm të ndryshojnë mendimet e tyre.
Atyre u pëlqen të urdhërojnë njerëzit e tjerë përreth , të vendosin rregulla për gjithçka dhe të vendosin dënime për këdo që nuk bindet.
Ata reagojnë fuqishëm kur ju i vini në dyshim ose sfidoni ata.
Ata janë të pandjeshëm ndaj nevojave dhe emocioneve të njerëzve të tjerë.
Ata nuk janë shumë shprehës me ndjenjat e tyre të dashurisë.
Njerëzit imponues i duan institucionet hierarkike, veçanërisht nëse u japin atyre njëfarë pushteti mbi njerëzit e tjerë. Ata kënaqen duke kontrolluar sjelljen e njerëzve të tjerë. Nëse bëhet fjalë për dhunën, ata nuk mendojnë se është faji i tyre. Ata ndihen të justifikuar nga një “e mirë më e madhe”, për shembull “e mira e kompanisë” ose “mirëqenia” e dikujt.
Lloje të ndryshme njerëzish imponues
Personi imponues që “kërkon respekt”. Fokusi i jetës dhe vlerat për këta lloj njerëzish janë rregulla. Ata ndihen sikur kanë të drejtë të kërkojnë që njerëzit e tjerë të ndjekin rregullat dhe t’i ndëshkojnë nëse nuk i bëjnë.
Personi imponues tiran. Ky është lloji më mizor dhe më i dhunshëm i personalitetit imponues. Ata janë njerëz të ftohtë, llogaritës, edhe kur bëhet fjalë për të shkaktuar dhimbje te të tjerët. Diktatorët e mëdhenj janë shembulli i përsosur i këtij lloji të njeriut.
Personi imponues i eksplozivit. Këta janë llojet e njerëzve që e kanë vërtet të vështirë vetëkontrollin dhe përfundojnë duke e menaxhuar atë me shpërthime të personalitetit. Këto veprime jashtë kontrollit janë aq të forta saqë njerëzit e tjerë përfundojnë duke mos pajtuar me to ose duke i lënë ata të arrijnë rrugën e tyre, kështu që ata nuk do të duhet të durojnë më “të zemëruar”.
Personi i dobët imponues. Ata janë frikacakë dhe shumë të pasigurt. Ata janë të prirur vetëm me njerëz që janë më të dobët dhe më të pambrojtur. Ata i përdorin këto të tjera si një mjet për ta bërë veten të duken të fortë. Njerëzit në këtë grup janë, për shembull, anëtarë të bandës.
Ajo që u nevojitet këtyre llojeve të njerëzve është të bëjnë një proces “rimoralizimi”. Kjo do të thotë se ajo që duhet të ndryshojë brenda tyre është në thelb sistemi i tyre i vlerave. Ata duhet të kuptojnë se respekti dhe toleranca janë virtyte jashtëzakonisht të vlefshme. Gjithashtu duhet të shikojnë brenda vetes dhe të pranojnë se janë frika e tyre dhe hapësirat boshe që i bëjnë ata të duan të imponohen mbi njerëzit e tjerë.
